چند سالی است که منطقه شمالی استان سیستان و بلوچستان با بحران جدی آب مواجه شده است. بحران آب در این منطقه از جایی تشدید شد که حکومت افغانستان در زمان اشرف غنی اقدام به افتتاح سدی با نام سد کمال خان در ۶۰ کیلومتری مرزهای ایران کرد و با بهرهبرداری از این سد، حق آبه ایران از رود هیرمند به سمت صفر میل نمود.
با رو به وخامت رفتن اوضاع در سیستان، رئیس جمهور محترم ایران، طالبان را تهدید کردند و سخن از بازدید کارشناسان ایرانی از سد افغانستان به میان آوردند.
تصاویر ماهوارهای از حوضه آبریز هیرمند اثبات میکنند که علیرغم کاهش آب سد کمال خان (که ظرفیت آن ۵۰ میلیون مترمکعب میباشد) نسبت به سال گذشته، اما سد بزرگ کجکی با ظرفیت بیش از ۲میلیارد مترمکعبی که در بالادست سد کمال خان و در فاصله ۳۵۰ کیلومتری از مرزهای ایران قرار دارد پر از آب است و مقامات امارت اسلامی افغانستان خودشان را به ندانم کاری زدهاند تا امتیازاتی از ایران دریافت کنند.
علی رغم کاهش آب سد کمال خان اما دادههای ماهوارههای سنجشی حاکی از وجود آب در بیابان گودزره است و طالبها قسمتی از آب سد کمال خان را به این بیابان در جنوب افغانستان هدایت کردهاند.
امید است با پاس دادن این قضیه به کارشناسان مربوطه توسط ریاست محترم جمهور، این مشکل به حاشیه نرود. واضحتر از این تضییع حق و بیشرافتی در کمتر جایی از دنیا رخ میدهد و شیوهی یزیدیان است.
افغانستان از سال ۱۳۵۱ متعهد است تا ۸۲۰ میلیون مترمکعب از آب هیرمند را سالیانه روانه ایران کند و این رود همیشه جاری باشد؛ اما ارزیابیها در ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ نشان میدهد که جریان هیرمند به سمت ایران کاملا متوقف شده است. در پشت سد کجکی به تنهایی ۳برابر حق آبه سالیانه ایران آب محبوس شده و مقامات طالبان در یک بیانیه رسمی و در یک دروغگویی آشکار مدعی شدهاند که آب به مقدار کافی موجود نیست.
از سوی دیگر سطح آب چاه نیمههای چهارگانه منطقه سیستان به پایینترین سطح خود رسیده و آب در منطقه سیستان جیرهبندی شده و برآوردها حاکی از آن است که این چاه نیمهها تا ۲ماه دیگر کاملاً خشک میگردند. با ادامه این روند اثری از حیات انسانی و جانوری در آن منطقه باقی نمیماند و مردمان شیعه و سنی زابل و زهک و حومه آواره استانها و مناطق همجوار میشوند.
جمهوری اسلامی ایران باید پاسخی محکم و دندانشکن به این عمل طالبان بدهد تا زین پس کشوری جرئت دهنکجی به حق مسلم ایران و ایرانیان نداشته باشد.
این یک آزمون بزرگ برای دولت و مسئولان است و قطعا بسیاری از کشورها رفتار ما را رصد خواهند کرد.
🖋 محمد نصرتی/کارشناس ارشد ژئومورفولوژی و فعال رسانه
/.انتهای پیام